Жеткізушілермен тиімді есеп айырысу жолдары

Бизнесте жеткізушілерге аз төлеп, тауар сапасы мен жеткізу жылдамдығын сақтаудың бір әмбебап жолы жоқ. Бір компания үшін тиімді әдіс басқасына шығын әкелуі мүмкін. Көп нәрсе сатып алу көлеміне, логистикаға, маусымдық бағаға және жеке уағдаластыққа байланысты. Осы мақалада шығындарды оңтайландыру мен үнемдеу жолдарын қарастырамыз.

Тауарларды санаттарға бөлу

Сатып алуды тауарларды топқа бөліп жоспарлау ыңғайлы: мысалы, ет, сүт өнімдері, сусындар мен қаптама.

Бір жеткізушіде ет арзан болса, сүт нарықтан қымбат болуы мүмкін. Мұндай жағдайда әр санатты әртүрлі серіктестерден алған дұрыс.

Тауарды топтарға бөліп, жеткізу көлемі мен жиілігін, төлем шарттарын икемді реттеуге болады. Мысалы, кофехана кофе дәнін бір айға жеткілікті мөлшерде алдын ала сатып алады, сүтті аптасына бір рет, ал нан мен тоқашты күнделікті алады. Бұл жоспар өнімнің бұзылу қаупін төмендетіп, шығындарды азайтады.

Кейде, керісінше, барлығын бір жеткізушіден алған тиімді. Мысалы, дәмхана сүт өнімдерін жеткізушісінің тұрақты клиенті болғандықтан, пісірілген өнімге жеңілдік алады. Нәтижесінде әртүрлі серіктестермен жұмыс істегендіктен, жалпы шығын азаяды. Сонымен қатар, белгілі бір көлемге тегін жеткізу мен тұрақты клиенттерге арналған бонустар да үнемдеуге септігін тигізеді.

Сондықтан есеп жүргізгенде тек бағаны ғана емес, жеткізуді, сақтау шығындары мен ықтимал жеңілдіктерді де ескерген жөн. Жеткізушілердің ұсыныстарын салыстырып, ең тиімдісін таңдаңыз. Баға маусымға қарай өзгеретіндіктен, шарттарды 3–6 ай сайын қайта қарап тұрған дұрыс.

Өндірушіден тікелей сатып алу

Сақтау мен жеткізу шығындарын жабатындай жеткілікті көлемде тапсырыс берсеңіз, өндірушіден тікелей алу тиімді. Мысалы, дәмхана бір айға жететіндей кофе дәнін делдалсыз, яғни өндірушіден тікелей алып қойса, 15–20% дейін үнемдей алады. Бірақ тауарға сұраныс төмен болса, ірі топтама бұзылып, пайда әкелмеуі мүмкін.

Мұнда инфрақұрылым да маңызды: тоңазытқыш, мұздатқыш, қойма. Егер оларды сатып алу немесе жалға алу қажет болса, тікелей жеткізуден үнемделген қаржы осы шығынды қанша айда жабатынын есептеу керек.

Сұраныстың тұрақты болғаны жөн. Клиенттер ағыны ауытқып тұрса, артық тауар қалып, делдалдардан шұғыл сатып алуға қосымша ақша жұмсауға тура келеді.

Өндірушіден тікелей сатып алу тек алдын ала есеп жасалғанда шынымен үнемдеуге мүмкіндік береді. Яғни жеткізу, сақтау және мүмкін болатын шығындарды қосып, әр тауар бірлігінің нақты құнын білу керек. Егер кішігірім тапсырыстарды делдал арқылы алу арзанырақ болса, онда сол әдіс тиімді болады.

Басқа кәсіпкерлермен күш біріктіріңіз

Шағын бизнес иелері бірігіп, тауарды көтерме бағамен алып, жеткізу шығындарын бөлісе алады. Мұндайда тапсырыстарды жинап, жеткізушімен келіссөз жүргізетін үйлестіруші керек. Ортақ келісімшарт жасап, әр қатысушының міндетін нақты жазған жөн.

Белгіленген бағамен жұмыс істеңіз

Жеткізушімен 3–6 айға бағаны бекітіп алу туралы келісуге болады. Бұл бағаның күрт көтерілуі мен инфляциядан қорғайды. Ал жеткізуші сіздің одан тұрақты түрде сатып алатыныңызға кепілдік алады. Маңыздысы — келісімшартта бағаны, оның жарамдылық мерзімін және жеткізу шарттарын нақты көрсету. Мұндай келісім екі тарапқа да тұрақтылықты қамтамасыз етіп, бюджетті алдын ала жоспарлауға жол ашады.

Бартер

Егер тауар немесе қызмет ұсынсаңыз, жеткізушімен бартер бойынша келісіп, сізге қажетті тауарды ала аласыз. Оның орнына өніміңізді немесе қызметіңізді ұсынасыз. Мысалы, дәмхана жарнама материалдары үшін полиграфияға түскі ас сертификаттарын береді, ал типография оларды қызметкерлеріне береді. Маңыздысы — келісімде қолданылу мерзімі, құны және тапсыру тәртібі сияқты барлық шарттарды нақты жазу.

Дереу есеп айырысу

Кейбір жеткізушілер тапсырысты жөнелту күні немесе одан бұрын төлеген жағдайда бағаны төмендетеді. Компания үшін бұл жедел түрде қаржы іздеуді — мысалы, овердрафт немесе қысқа мерзімді несие алуды білдіруі мүмкін.

Мысалы, жеткізуші 5% жеңілдік береді, ал банк айына 2% пайыз алады делік. Тауарды алғаннан кейін төленетін сома — 800 000 теңге. Егер жөнелту күні төлесеңіз, 5% жеңілдік есептеледі:

800 000 ₸ – 5% = 760 000 ₸

Компания банктен 760 000 теңге қарыз алып, бір айдан кейін мына соманы қайтарады:

760 000 + 2% = 775 200 ₸

Осылайша, компания 24 800 теңгені үнемдейді.

Бірақ қарыз бойынша пайыз жеңілдіктен жоғары болса, мұндай тәсіл тиімді болмайды.

Баға төмен кезде сатып алу

Көп тауардың бағасы жыл бойы өзгеріп тұрады. Егер өнім сапасын ұзақ уақыт сақтап тұрса, оны ең арзан кезде сатып алып, бірнеше айға қор жасап қойған дұрыс. Мысалы, қант пен жарма ұзақ сақталады. Қант көбіне күзде арзандайды, ал килограмына баға айырмасы 100–200 теңгеге дейін жетуі мүмкін. Үлкен көлемде сатып алғанда айтарлықтай үнемдеуге болады.

Кешбэгі бар бизнес-карталарды пайдалану

Кейбір банктердің корпоративтік карталары шығынның бір бөлігін қайтарып алуға немесе серіктестерден қосымша жеңілдіктер алуға мүмкіндік береді. Мысалы, Alatau City Bank Business картасын ашсаңыз, автоматты түрде бейілділік бағдарламасына қосыласыз. Әр сатып алудан 1% кешбэк есептеледі. Егер айналымыңыз көп болса, қайтарылған бірнеше пайыздың өзі тауардың өзіндік құнын едәуір төмендетеді.

Жеткізушілермен есеп айырысудағы үнемдеу мөлшері сатып алу көлемі, жеткізу шарттары, бағалардың маусымдық өзгеруі және серіктестік түріне байланысты. Әмбебап шешім жоқ — әр бизнеске сай жеке тәсіл таңдау керек. Шарттарды үнемі қарап, барлық шығынды толық есептеп отыру тиімді жолды таңдауға көмектеседі.